Termin przedawnienia roszczeń konsumenta o zwrot kwot uiszczonych instytucji kredytowej w wykonaniu umowy zawierającej klauzule abuzywne nie może rozpocząć biegu od dnia zapłaty tych kwot – orzekł TSUE w wyroku z dnia 25 kwietnia 2024 r., C-484/21.
Art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 w związku z zasadą skuteczności należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie temu, aby termin przedawnienia roszczenia o zwrot kosztów uiszczonych przez konsumenta na podstawie umowy zawierającej niedozwolone postanowienia umowne dotyczące tych kosztów, których nieuczciwy charakter został stwierdzony prawomocnym orzeczeniem sądowym wydanym po dokonaniu zapłaty tych kosztów, rozpoczynał bieg w dniu zapłaty, niezależnie od tego, czy konsument ten wiedział lub mógł racjonalnie wiedzieć o nieuczciwym charakterze tego postanowienia (od chwili rzeczonej zapłaty lub przed stwierdzeniem nieważności tego postanowienia mocą tego orzeczenia) – stwierdził TSUE w wyroku z dnia 25 kwietnia 2024 r., C-484/21.
W ocenie TSUE byłoby sprzeczne z dyrektywą 93/13 umożliwienie przedsiębiorcy skorzystania z bierności konsumenta w obliczu stwierdzonej przez krajowy Sąd Najwyższy niezgodności z prawem nieuczciwego postanowienia umownego. Instytucja bankowa jako przedsiębiorca, dysponuje co do zasady wyspecjalizowaną służbą prawną, która zredagowała umowę z konsumentem i która jest w stanie śledzić rozwój orzecznictwa tego sądu i wyciągnąć z niego wnioski dotyczące umów zawartych przez tę instytucję, taka instytucja bankowa dysponuje również co do zasady działem obsługi klienta, który posiada wszystkie niezbędne informacje w celu łatwego skontaktowania się z danymi klientami – podkreślił TSUE.
W sprawie będącej podstawą zadania pytań prejudycjalnych do TSUE strony zawarły w 2007 r. umowę kredytu hipotecznego. Ponieważ postanowienie tej umowy, które nakładało na powodów obowiązek zapłaty wszystkich kosztów związanych z ustanowieniem hipoteki, zostało uchylone wyrokiem sądu w Barcelonie z dnia 2 maja 2019 r., to kwoty zapłacone z tytułu kosztów notarialnych zostały zwrócone powodom.