Wprowadzenie Status konsumenta w kontekście umów kredytowych jest zagadnieniem o kluczowym znaczeniu w praktyce prawnej i orzecznictwie. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 kwietnia 2023 roku (II CSKP 914/22) rzuca światło na problematykę rozróżnienia czynności prawnych dokonywanych przez konsumentów i przedsiębiorców. W artykule przedstawiono główne tezy wyroku, jego znaczenie praktyczne oraz wpływ na interpretację prawa […]
Motyw 17 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE w sprawie praw konsumentów odnosi się do precyzyjnego określenia statusu konsumenta w celu zagwarantowania odpowiedniego poziomu ochrony w relacjach z przedsiębiorcami. Omawia kluczowe aspekty definicji konsumenta i przedsiębiorcy oraz zasadę ochrony w kontekście zawierania umów na odległość i poza lokalem przedsiębiorstwa. Status konsumenta Motyw 17 dyrektywy definiuje […]
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 września 2024 r. dotyczące kredytów denominowanych podkreśla, że zmiany w umowach kredytowych mogą eliminować przyczyny ich nieważności. Orzeczenie jest jednak istotnym sygnałem dla konsumentów, wskazującym na różnice w ochronie ich praw w porównaniu z kredytami udzielanymi przedsiębiorcom. Zmiana warunków umowy eliminuje nieważność? W orzeczeniu z dnia 25 września 2024 […]
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 24 października 2024 r. w sprawie C-347/23 wnosi istotne wyjaśnienia dotyczące definicji konsumenta w kontekście umów kredytowych zawieranych na potrzeby inwestycyjne. Kluczowym zagadnieniem była interpretacja pojęcia „konsumenta” w sytuacji, gdy osoba fizyczna zawiera umowę kredytu hipotecznego na zakup nieruchomości przeznaczonej na wynajem. Pojęcie konsumenta w unijnym i polskim […]
W wyroku z dnia 11 czerwca 2024 r. (sygn. II CSKP 1678/22) Sąd Najwyższy ponownie zajął stanowisko w kwestii zastępowania niedozwolonych postanowień umownych, tzw. klauzul abuzywnych, w umowach kredytowych. Sąd orzekł, że eliminacja takich klauzul nie uprawnia sądów do zastępowania ich innymi mechanizmami przeliczeniowymi, takimi jak średni kurs Narodowego Banku Polskiego (NBP). W uzasadnieniu wyroku […]
Sąd Najwyższy: Eliminacja klauzul indeksacyjnych w umowach kredytowych prowadzi do nieważności umowy
Wprowadzenie W najnowszych orzeczeniach Sądu Najwyższego podkreślono, że wyeliminowanie niedozwolonych klauzul indeksacyjnych z umowy kredytu walutowego prowadzi do jej nieważności. Sąd uznał, że nie jest możliwe zastąpienie abuzywnych postanowień innymi mechanizmami, gdyż powodowałoby to istotną zmianę charakteru umowy. W wyrokach z dnia 24 stycznia 2024 r. (II CSKP 1547/22), z dnia 8 lutego 2024 r. […]
Wyrok TSUE w sprawie C-51/17 (OTP Bank Nyrt. i in. przeciwko Teréz Ilyés i in.) odnosi się do kluczowej kwestii, czy nieważne postanowienia umowne, takie jak klauzule kursowe, mogą być zastąpione przepisami prawa krajowego. W świetle tego orzeczenia Trybunał jasno stwierdził, że zastąpienie klauzul abuzywnych przepisami prawa krajowego odnoszącymi się do urzędowego kursu wymiany może […]
Postanowienie Sądu Najwyższego z 18 września 2024 r. (sygn. akt I CSK 2032/23) potwierdza, że uznanie klauzul indeksacyjnych za niedozwolone może skutkować nieważnością całej umowy. Wyrok ten podkreśla także, że w polskim prawie nie można zastąpić niedozwolonych postanowień umownych normami wynikającymi z przepisów prawa lub zwyczajów. Niedozwolone klauzule a trwałość umowy Sąd Najwyższy wskazał, że […]
Interes prawny w żądaniu ustalenia nieistnienia stosunku prawnego W postanowieniu z dnia 18 września 2024 r., sygn. akt I CSK 2032/23, Sąd Najwyższy wskazał, że możliwość dochodzenia roszczenia o zwrot zapłaconych rat kredytu nie eliminuje a limine interesu prawnego w żądaniu ustalenia nieistnienia stosunku prawnego w związku z nieważnością umowy kredytu. Wyrok zasądzający świadczenie restytucyjne […]
Postanowienie Sądu Najwyższego z 25 września 2024 r. (sygn. akt I CSK 2140/23) rzuca światło na specyfikę roszczeń o stwierdzenie nieważności umów kredytowych. SN przypomina, że takie roszczenia mają charakter uproszczonej formy żądania ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego. Art. 189 KPC a nieważność umowy Sąd Najwyższy podkreślił, że zgodnie z art. 189 Kodeksu postępowania […]